Geçtiğimiz haftalarda gerçekleşen resmî açıklama ile ve belki biraz da beklenmedik şekilde, Pakistanın yeni nesil denizaltı ihtiyacını karşılayabilmek amacıyla Çin ile sekiz denizaltıyı kapsayan bir anlaşma imzalandığı duyurulmuştu.

Söz konusu gelişme birden fazla açıdan çok dikkât çekici ve önemli olarak kabûl edilebilir. Mesela bu anlaşma ile birlikte Çin ilk kez denizaltı ihraç etmiş oldu. Böylece zaten son senelerde gâyet hareketli olan dünya denizaltı pazarında artık öngörülemeyen bâzı değişiklikler olması da beklenebilir hâle geldi.

İkinci olarak Pakistan bu kez batının kazığını yemekten son anda kurtuldu ve kendi çıkarları ve imkânları açısından büyük ihtimalle elde edebileceği en iyi çözüme ulaştı. Tabii ki henüz sonuç üzerinde şimdiden kesin bir şey söyleyebilmek imkânsız ama mevcut şartlarda Pakistan'ın yapabileceği en iyi tercihin bu olduğu rahatlıkla iddia edilebilir tıpkı JF17 projesinde olduğu gibi...

Yine de çok kısa bir süre öncesine kadar Pakistanın denizaltı projesini Tip214/1.800 ile çantada keklik gören ve burunlarında kıl aldırmayan Almanlar bu kez beklediklerini elde edemediler. Belki de denizaltıları pazarlamak amacıyla Türkiyenin Pakistan üzerindeki etkisinden de yararlanmaya çalışan Almanya ile Türkiye arasında son senelerde yaşanan bâzı olayların da sonuç üzerinde etkisi söz konusu olabilir. Bu vesileyle Pakistan şimdilik kendini kurtardı, hayırlı olsun! Fakat yine de Pakistan'da dengeler pamuk ipliği ile bağlı; bir bomba patlar, bir uçak düşer, bir darbe daha olur ve her an her şey değişebilir, geçmişteki gibi...

Pakistan tarafından tedarik edilecek olan denizaltılar ile alâkalı pek fazla ayrıntılı veri mevcut değil. S20 olarak sınıflanan bu denizaltının Çin tarafından inşa edilmekte olan yeni nesil bir Tip039 sınıfı dizel-elektrik denizaltının türevi olduğu tahmin edilebilir.

Zaten Tip039'lar hakkında elde yeteri kadar sağlıklı veri olmaması sebebiyle Pakistanın S20 projesi için ayrıntılı bir değerlendirme yapabilmek en azıdan şimdilik pek mümkün değil. Kaldı ki Tip039 adı altında çok farklı niteliklerde denizaltı türevleri mevcut.

Resim.1) Pakistan donanması tarafından gelecekte kullanılacak olan S20 sınıfı denizaltıya ait muhtemel dış görünüş.

Yeri gelmişken bahsetmek gerekirse Çin denizaltı ve torpil teknolojisi alanlarında üst seviyede bir gizliliğe sahip ve hassas bilgileri çeşitli yöntemlerle başarıyla muhafaza edebiliyor. Hatta o kadar iyi muhafaza ediyor ki son zamanlarda batı basınında Çin Donanması'nın yeteri kadar(!) şeffaf olmadığı yönünde suçlamalara sıklıkla rastlanabiliyor, sanki batı denizaltıları hakkındaki bilgiler şeffafmış gibi! Bu konudaki şeffalık(!) da maalesef bir tek bize özgü... Mesela günümüzde Çin'in elinde kaç adet yeni nesil Tip039 mevcut olduğu bile kesin olarak bilinemiyor, sadece bâzı tahminler var. İlgi çekici bir ayrıntı daha vermek gerekirse, muhtemelen suyu bulanık tutabilmek için Çin denizaltılarına isim bile vermiyor! Fena fikir değil.

Pakistan S20 projesi ile ilgili ilk tahminler

1. Savaş Yönetim Sistemi ve bâzı hassas özellikleri değiştirilmiş ve küçültülmüş bir Tip039B türevi.
2. Yüzeyde yaklaşık 1.900ton ve uzunluk yaklaşık 66m.
3. Çift cidarlı gövde.
4. Mukavim tekne malzemesi büyük ihtimalle; 921A | Akma Mukavemeti ~590MPa
5. Muhtemelen Havadan Bağımsız Tahrik sistemi mevcut: Stirling Motoru; 2 x ~100kW.
6. Silindirik dizin sonar.
7. Yanal dizin sonar.
8. Çekili dizin sonar.
9. Ses emici / Yankı önleyici kaplamalar.
10. Yedi kanatlı asimetrik çalık pervane.
11. Altı torpil kovanı.
12. Sualtından torpil kovanı vasıtasıyla gemilere karşı seyir füzesi atabilme yeteneği.
13. Muhtemelen sualtından torpil kovanı vasıtasıyla nükleer başlıklı yeni nesil Babür seyir füzesi fırlatabilme yeteneği.

Şimdilerde başta Tayland olmak üzere bâzı ülkeler S20 projesi ile yakında ilgilendiklerinden Çin için Pakistan projesi çok önemlidir ve dünya denizaltı pazarından pay kapabilmek için bu ilk ihraç projelerinde çok başarılı olmak zorunda olduklarının farkındalar ki bu durum Pakistanın lehine olarak değerlendirilebilir. Eğer Çin Pakistan projesinde başarılı olursa Almanya, Rusya ve Fransa arasında (bu aralar İsveç pek yok!) paylaşılmış durumda olan konvansiyonel denizaltı pazarı gerçekten de ciddi olarak etkilenebilir.

Her ne kadar günümüzde Japonyanın da pazara etki edebileceği yönünde bir izlenim oluşmaya başlamış da olsa bu ülkenin Avustralya, Yeni Zelanda ve Kanada dışındaki ülkelere denizaltı satmasına izin verilmesi beklenmemelidir.