V kesitli kayıcı tekne formlarının geliştirilmeye ve kullanılmaya başlanmasının kökeni oldukça eski tarihlere kadar uzanmaktadır. Bu yöndeki ilerlemeleri tetikleyen birkaç farklı etken mevcut olmakla birlikte başlangıçtaki temel itici gücün küçük ve çok hızlı deniz araçlarının inşa edilmesi arzusu olduğu söylenebilir.

İlginç bir şekilde, ABD'de 1920-1933 arasında uygulanan meşhur içki yasağı böyle tekne tasarımlarının geliştirilmesi yönünde büyük bir sıçrama yaşanmasına sebep olmuştu, zirâ bu yasak sayesinde özellikle göller bölgesinde, kuzeydeki Kanada'dan küçük ve yüksek sürâtli teknelerle güney yönüne içki kaçakçılığı yapmak yoluyla çok büyük kazançlar elde edilebiliyordu.

Çeneli tekne formuna sahip bu vasıtalar sadece yüksek sürâte odaklanıldığı için aslında derin-V değil sığ-V kesitlerine sahipti ve çoğunlukla aynaya doğru sintine açıları sıfır dereceye kadar alçalabiliyordu.

1930'larda deniz uçaklarının alt gövdelerinin geliştirilmesi ve uçaklarının dalgalı deniz durumlarında da suya iniş kalkış yapabilmelerinin sağlanabilmesi çalışmaları için, orta-V ve derin-V tekne kesitleri üzerinde yapılan kapsamlı ve yüksek maliyetli havuz deneyleri ile bu tür tekne formalarının sistematik bir bilimsel temele oturtulmasının ilk adımları da atılmış oldu.

İkinci Dünya Savaşından sonraki dönemde yine ABD'de gerçek derin-V kesitlerinin açık denizde yapılan sürât teknesi yarışlarında kullanılmaya başlanmasıyla da konu günümüze kadar ilerledi...

Ama aslında bu yazıda, böylesine geniş kapsamlı bir hidrodinamik sahasının ele alınması söz konusu olmayacak çünkü amaç sadece aşağıda kapağı görülen;

"Hydrodynamics and Naval Architecture of Deep-Vee Hull Forms" adlı, 1993'de ingilizce olarak basılan kitabı tanıtmaktan ibârettir.

Resim.1) 1993'de yayınlanan ve Derin-V Teknelerin Hidrodinamiği konusunda çok önemli veriler içeren kitabın kapağı.

Ne acayiptir ki çok uzun yıllar önce, NEJ¹ Mayıs 1987 sayısında yayınlanan bir makâleyi [1] okuyana kadar Erbil Hayri Serter adını duymamıştım bile. Muhtemelen dünya çapında en tanınan Türk gemi mühendisi olan Serter'in Türkiye'de bu meslekten olanlar tarafından bile tanınmıyor olması oldukça garipti, bugün de hâlâ öyledir.

Günümüzde derin-V gövdeler küçük ve orta boyutlu yüksek sürâtli deniz araçları üzerinde son derece yaygın olarak kullanılmaktadır. Bununla birlikte söz konusu tekne formunun büyük deniz araçları üzerine uygulanması konusu tamamen farklı bir mâhiyettedir.

İşte Erbil H. Serter tam olarak bu ikinci alandaki çalışmaların öncüsü olmasıyla, gemi hidrodinamiği tarihi açısından önemli bir şahsiyettir.

Resim.2) Derin-V, Yuvarlak Kesitli gövdeye karşı. Telif durumu sebebiyle bahsi geçen kitaptan bir veri kullanamadım ama bu durumda [1] üzerinden alınan, yine konuyla alâkalı bir grafiği ekleyeyim dedim.

Yazarın [Resim.1] üzerinde kapağı görülen bu eseri, Korvet/Fırkateyn/Muhrip ölçeğindeki askeri gemi tasarımlarına yönelik olarak 1972-1990 döneminde gerçekleştirilen 1.000(!)'den fazla havuz ve deniz deneyi ve ile elde edilen verilerin bir özetini içermesi açsından eşsiz bir kaynaktır ve konuyla ilgilenen meslektaşlara tavsiye edilir.

Son olarak yazarın bir sene sonra (1994) yayınlanan bir başka eserinde burada bahsi geçen kitabıyla ilgili yazdıklarından bir alıntı ile bitirelim:

"Bu arada teknik makâlelerimi ve dizayn tecrübelerimi ihtiva eden bir kitap yazdım. Bu kitap dünyanın belli başlı deniz kuvvetleri ve araştırma merkezlerince satın alındı. İngiltere'de bu kitap hakkında çıkan bir makâlede fiyatının yanlışlıkla 250 dolar yerine 250 pound olarak belirtilmesine rağmen Japonya'dan Arjantine'e kadar aldığım siparişler beni çok şaşırttı."