Seyir Defteri

Günümüzün dünyasında bilgisayarların ele geçirmediği çalışma alanları giderek azalıyor. Doğrusu bilgisayarların sağladıkları faydalar pek çok fakat sebep oldukları zaafların sağladıklarından çok daha büyük olması özellikle yakın gelecek açısından son derece tehlikeli bâzı gelişmelere de sebep olabilir gibi görünmektedir.

Bilgisayarların sebep olduğu zaafları çok çeşitli alt başlıklar incelemek mümkün olmakla birlikte bu makalede sadece kullanılan işletim sistemlerinin bilgi güvenliği üzerindeki etkisine çok kısa birkaç durum üzerinden dikkât çekilmeye çalışılacaktır.

Günümüzde bile çelik dünya üzerindeki en önemli sanayi ürünü olarak kabûl edilebilir. Gemi inşa gibi pek çok farklı sanayi faaliyeti doğrudan doğruya çeliğe bağımlıdır. Herhangi bir ülke için toplam ham çelik üretimi o ülkeye ait çeşitli değerlendirmeler için rahatlıkla kullanılabilir.

Bu sebeple ve aslında sonraki başka bir konuya giriş mahiyetinde olmak üzere özel bir amaçla, Türkiye ve Dünya çelik üretimleri çok kısa bir şekilde ele alınacaktır. Burada temel hedef Türkiyenin savunma sanayii için gereken çelik ihtiyaçlarını kendi başına karşılayıp karşılayamayacağına yönelik olarak bir sonuca varabilmeye çalışmaktan ibarettir.

Son elli ellibeş sene için konuşursak, Almanya inşa ettiği denizaltılar için iki farklı türde çelik kullanmaktadır; kendi donanmasının denizaltılarını inşa etmek için nâmanyetik çelikler ve üçüncü dünya ülkelerine satmak amacıyla inşa ettiği denizaltılar için ise ferromanyetik çelikler.

Aslında nâmanyetik olanlar çok daha ilgi çekici olmakla birlikte, bizi de yakından ilgilendirdiği için öncelikle 1.6780 ve 1.6782 olarak tanımlanan suverilmiş ve tavlanmış (SvT) manyetik Alman üretimi çelikler ele alınmalıydı ve öyle de oldu. Daha sonra manyetik olmayan mukavim tekne çeliklerinin de kapsamlı olarak incelenmesi düşünülmektedir fakat bu yazının konusu sadece başlıktaki iki çelikten ibarettir.

Zekeriyazâde, donanma halkının aylıklarını vermek göreviyle Kapudân-ı Derya Piyale Paşa kumandasında Akdeniz'e açılan bir tersane katibidir. Kendisi hakkında ayrıntılı bilgi mevcut değildir. Ferah adını verdiği kitabı ise içinde bulunduğu Cerbe Savaşı'nın (1560) bütün ayrıntılarını bize vermesi sebebiyle çok değerlidir.

Tek nüshası bulunan kitap Üsküdar'da Hacı Selimağa Kütüphanesinde 768 numarada kayıtlıdır. Müellif İstanbul'dan çıktıktan sonra savaş kazanılıp ta İstanbul'a dönünceye değin gördüklerini, duyduklarını, olup bitenleri olduğu gibi vermek yolunu tutmuştur.

Ağır torpil stratejik bir silahtır. Mesela donanma için acil ihtiyaç olmasına ve aşikar önemine rağmen yine de Atmaca stratejik bir silah sayılmaz ama Akya gerçekten Akdenizdeki güç dengesini etkileyebilecek seviyede ve önemde bir projedir. Tabii kendinden beklenen etkiyi sağlayabilmesi için kelimenin tam anlamıyla milli olabilmesi gerektiğini belirtmeye gerek yok.

Geçtiğimiz yaz döneminde Akya ile alâkalı olarak biraz daha kapsamlı bazı bilgiler [1] yavaşça ortaya çıkmaya başladı. Bu vesileyle artık Mart 2014 tarihinde yayınlanan ilk makalede, o günkü çok sınırlı verilere dayanan değerlendirmenin güncelleştirilmesine ihtiyaç oldu. Mesela o dönem için Akyanın Güney Kore üretimi K731 Baek Sang Eo (Beyaz Köpekbalığı) adlı silahı temel alan bir torpil olacağı yönünde düşünceler vardı ama artık bunun geçerli olmadığı kesinlik kazanmış durumdadır.

Brezilya, donanmasını geliştirebilmek için ihtiyaç duyduğu uzun vadeli hamleler çerçevesinde ve yerli denizaltı inşa programlarından kaynaklanan ihtiyaçlara paralel olarak TPN çalışmasına ilk kez 1999 senesinde resmî olarak başlamış fakat beş sene kadar sonra ilk teşebbüs mecburen iptâl edilmişti.

Kısaca TPN ya da Portekizce açılımıyla "Torpedo Pesado Nacional" olarak adlandırılan ve özellikle inşa edilmekte olan yeni nesil nükleer denizaltılar için yerli bir ağır torpil üretilebilmesine yönelik ikinci teşebbüs ise Kasım 2014'de Brezilya Savunma Bakanlığı tarafında yayınlan bir belge [Resim.1] ile kamuoyu tarafından fark edilmişti.

25-30 sene kadar önce R/V Alliance adlı Nato'ya bağlı askeri araştırma gemisinin güvertesine çıktığımda soğuk savaş fiilen bitmek üzereydi. Sadece Sovyet denizaltılarına karşı daha etkili Denizaltı Savunma Harbi teknolojileri geliştirebilmek için ihtiyaç duyulan hidroakustik araştırma faaliyetlerini yürütebilmek amacıyla özel olarak tasarlanmış olan Alliance o güne kadar inşa edilmiş en sessiz suüstü aracıydı.

Günümüzde bile halen dünyanın en sessiz suüstü gemisi olması kuvvetle muhtemel olmakla birlikte soğuk savaş sonrasında gemi eski kıymetini ister istemez biraz kaybetti, yine de hâlen işletilmektedir.

Denizaltı fiyatlarının da içinde incelendiği bir makaleyi [1] okuduktan sonra bu bilgileri temel alarak kapsamı özellikle Türkiyenin denizaltılarını da içine alacak şekilde genişletmek fikri aklıma yatmıştı. Söz konusu çalışma 2005 senesine ait olduğu için YTDP'yi kapsamıyor olsa da bâzı başlangıç verileri içeriyordu. Böylece mevcut çalışma temel alınarak kapsamın biraz daha genişletilmesi çok da zor olmadı.

Yine de hemen yazının başında ifâde etmek gerekir ki burada bahsi geçen denizaltı projelerinin maliyetlerini sadece açık kaynaklarla çok hassas olarak tespit edebilmek ve karşılaştırabilmek mümkün değildir!

Daha önce ele alınan ve denizaltı inşasında kullanılan yüksek mukavemetli bâzı çelikleri sınıflandıran HY veya HLES gibi adlandırmalar aslında birer marka olmayıp belli bir imalât yönteminin sonucunda elde edilebilen bir nevi standardın tanımlamasıdır. Bu defa ele alınacak olan çeliğin ismi ise aynı zamanda ticari bir markadır: Weldox.

İsveç kendi denizaltıları için daha yüksek nitelikli bir çelik geliştirebilmek için uzun süre çalıştıktan sonra elde ettiği bu çelik ailesini piyasadaki diğer denizaltı inşa çeliklerinden farklı olarak sivil piyasaya da sununca bu alanda dünya çapında çok büyük bir ticari başarı elde etti.

Elinizde güzel bir akya kellesi varsa bundan lezzetli bir çorba yapılabilir. Gerekli ilâve malzemeler olarak; zeytinyağı, limon, soğan, sarmısak, karabiber, biraz tuz, maydanoz ve isteğe bağlı olarak pirinç, havuç, patates tavsiye edilebilir.

Ama bu safhadan sonra çorbanın nasıl yapılacağı sizin hayal gücünüze ve yeteneklerinize kalır çünkü yazının devamında ele alınacak kelle tahmin edilebileceği gibi sadece Akya olarak adlandırılan ilk yerli (ümit edilir ki milli!) torpile ait olacaktır. Aksi taktirde mevzu fazlaca dağılabilirdi.

Geçtiğimiz haftalarda gerçekleşen resmî açıklama ile ve belki biraz da beklenmedik şekilde, Pakistanın yeni nesil denizaltı ihtiyacını karşılayabilmek amacıyla Çin ile sekiz denizaltıyı kapsayan bir anlaşma imzalandığı duyurulmuştu.

Söz konusu gelişme birden fazla açıdan çok dikkât çekici ve önemli olarak kabûl edilebilir. Mesela bu anlaşma ile birlikte Çin ilk kez denizaltı ihraç etmiş oldu. Böylece zaten son senelerde gâyet hareketli olan dünya denizaltı pazarında artık öngörülemeyen bâzı değişiklikler olması da beklenebilir hâle geldi.

İnsanlar çoğunlukla uluslararası istihbarat faaliyetlerinin tamamen izledikleri filmlerde ve okudukları romanlarda rastlanan türde casusluk yöntemleriyle gerçekleştirildiğini düşünür. Doğrusu özel ve hassas bâzı durumlar için bu tür casusluk çalışmaları da söz konusu olmakla birlikte aslına bakılırsa gerekli istihbaratın büyük bölümü açık kaynaklardan sağlanabilmektedir.

Açık istihbarat yoluyla kayba uğramak meselesi ile baş edebilmek gerçekten son derece zordur. Bu konudaki hassasiyetler ve zaaflar ise ülkelere ve toplumlara göre bâzı farklılıklar da arz edebilmektedir.