SeyrüseferAskeri Teknoloji → Çinin Süperkavitasyon Torpili Çalışmaları

Çinin Süperkavitasyon Torpili Çalışmaları

Seyir Defteri - Askeri Teknoloji
Pazartesi, 07 Nisan 2014

Çin Süperkavistasyon TorpilVA-111 Shkval, SSCB tarafından 1960 civarında geliştirilmesine başlanan ve katı yakıtlı roket motoru ile tahrik edilen dünyanın ilk süperkavitasyon silahıdır. 1973 senesinde tasarımı tamamlanarak SSCB donanması tarafından atış tecrübelerine tabii tutulmaya başlanmış ve 1977'den itibaren de kullanıma girmiştir.

VA-111 Shkval güdümsüzdür ve otopilot ile kumanda edilir, düz bir rota üzerinde yüzer ve 100m/sn civarında seyir sürâtine sahiptir. Bu torpilin, güdümsüz olması sebebiyle nükleer harp başlığına da sahip olabileceği düşünülmektedir. Silahın temel kullanım kavramlarından biri de düşman denizaltısının taarruzuna uğrandığında, saldırının geldiği yöne doğru Shkval göndererek hücûm eden denizaltıyı hızlı ve keskin bir kaçınma manevrasına zorlamak ve böylece güdüm tellerinin kopmasını sağlamaktır.

Çin donanmasının süperkavitasyon torpili ile tanışması ise 1998 senesinde Rusya'dan ithâl ettiği konvansiyonel harp başlığına sahip 40 adet VA-111 Shkval-E ile başlamıştı. Buradaki E ihraç sürümünü belirtir ve Rusya tarafından kullanılan sürüm ile aralarında bazı önemli farklar olacağı da aşikârdır.

Söz konusu ithalâtın yapıldığı dönem öncesi ile ilgili bilgim olmamakla birlikte sonraki senelerde süperkavitasyon teknolojine yönelik Çin ar-ge faaliyetlerinin artarak devam ettiği açıkça gözlemlenebilmektedir.

 

Süperkavistasyon Torpidosu

Resim.1) Bu çizim bir Çin belgesinden alınsa ve üzerindeki açıklamalar Çince olsa da aslında batı kaynaklı bir kavramsal tasarıma aittir.

 

2012 senesinde söz konusu ar-ge çalışmalarıyla ilgili ilk görüntüler ortaya çıkmıştı. Henüz ortada Çin üretimi bir süperkavistasyon torpili olduğuna yönelik bir bilgi mevcut değildir ve aslına bakılırsa böyle bir silahı üretmelerinin biraz daha zaman alacağı tahmin edilebilir.

Burada asıl dikkât çekici olan husus Çinin, adeti olduğu üzere, elindeki Rus torpillerinin doğrudan tersine mühendislik ile kopyalanarak üretilmesiyle (en azından bilindiği kadarıyla) uğraşmaması ve bu hususta çok aceleci davranmayıp daha mantıklı hareket ederek uzun vadeli bir hamle yapmasıdır.

 

Çin Süperkavistasyon Torpili Araştırmaları

Resim.2) Çinin süperkavitasyon torpidosu tasarımı alanındaki ar-ge çalışmaları ile alâkalı yayınlanan nadir görüntülerden biri.
Bu resimlerde kavitasyon tünelinde torpido modelleri görülüyor.

 

Çin Süperkavistasyon Torpili; Motor Denemeleri

Resim.3) Çin araştırmalarında kullanılan torpido motorlarından biri.

 

Göründüğü kadarıyla Çin bu aşamada konuyla ilgili araştırma-geliştirme safhasını sürdürmektedir. Süperkavitasyon teknolojisi öncelikle fizikî açıdan son derece karmaşıktır. İlave olarak malzeme vesaire teknolojileri açısından da son derece zorlayıcıdır. Ar-ge ile elde edilen bilgi birikiminin ve geliştirilen teknolojik altyapının belli bir seviyeye gelmesini müteakip Çin donanmasının ihtiyaçlarına göre bazı süperkavitasyon silahlarının tasarlanıp üretilmesi beklenmektedir. Yine de Çin'in bu safhaya gelebilmesinin on beş sene kadar sürebileceği tahmin edilebilir.

Süperkavitasyon torpidoları ile ilgili karşılaşılan en büyük zorluklar;

  1. Güdüm ve algılama
  2. Derin dalış
  3. Seyir kumandası ve manevra
  4. Uzun menzil

olarak sayılabilir. Bunlardan ilk ikisi henüz çözülebilmekten biraz uzaktır.

Süperkavitasyon teknolojisi alanında bilgi birikimi, tecrübe ve uygulama açısından hâkim ülke SSCB idi. Bugün ise halâ Rusya ve Ukrayna'dır. SSCB döneminde bu alandaki araştırmaların merkezi Kiev olmakla birlikte Ukrayna'nın çeşitli sıkıntıları sebebiyle bu mirası devam ettirebilmesi çok kolay görünmüyor.

SSCB'den sonraki yakın dönemde süperkavitasyon silahları alanında çalışmaya başlayan diğer ülkeler ise ABD, Almanya, Fransa, Çin ve İran'dır. İran'ın çalışmaları şimdilik Rusya'dan ithâl ettiği VA-111'lerin tersine mühendisliğinden ibaret gibi görünmektedir. Resmi olarak doğrulanmamakla birlikte Fransanın da bir süre önce kendi çalışmalarında yararlanmak üzere birkaç adet Shkval-E ithâl ettiği yönünde söylentiler mevcuttur.

Günümüzde kullanılmakta olan sadece bir süperkavitasyon silahı vardır: VA-111 Shvkal. Bu silahın ise üç kullanıcısı mevcuttur: Rusya, Çin ve İran.

Fakat yakın gelecekte bu durum değişmeye başlayacak...

♦ Kaynaklar

1. 通气空泡重力效应三维数值仿真研究, 2012, 张 广 - 于开平 - 周景军
2. 超空泡航行体的自适应变结构控制设计, 魏英杰 - 吕瑞 - 于开平 - 张嘉钟 - 曹伟 -王京华
3. Current status, Problems and Applications of Supercavitation Technology, 2006, Cao Wei - Wei Yingjie - Wang Cong - Zou Zhenzhu - Huang Wenhu
 







Telif Hakkı © 1997-2020 [uskudar.biz] - sürüm 5.5.1 - Bütün Hakları Saklıdır. Kullanım şartları için tıklayın!
Joomla! GNU/GPL lisansı altında özgür bir yazılımdır.