Rusya 2003-2013 yılları arasında, Hindistan tarafından Talwar Sınıfı olarak adlandırılan altı adet Krivak III (Proje 11356.6) Sınıfı fırkateyni Hint donammasına teslim etmişti. Bu arada mevcut tasarımının biraz daha geliştirilmesiyle ortaya çıkan ve Krivak IV olarak adlandırılabilecek Proje 11356.6M fırkateynlerinden Rus donanması için altı adet inşa edilmesine de karar verilmişti.
İlk gemi olan Amiral Grigorovich'in inşası 2010'da başladı ve 2016 Mayısında teslim edildi. Gemiler üzerinde M7N1 olarak tanımlanan COGAG tahrik sistemi mevcut olacaktı. Söz konusu tahrik sisteminin tasarımı ve üretimi tamamen Ukrayna kökenli Zorya-Mashproekt [2] tarafından gerçekleştirilmekte idi ve Rusya Ukrayna'ya altı gemi için gereken tahrik sistemlerini sipariş etmişti.
2014'de Kırım çatışması başladığında altı gemiden beşinin omurgası kızağa konmuş durumdaydı [Çizelge.1] ve Rusya ilk üç geminin tahrik sistemi teslim almıştı. Tabii yaşanlardan sonra Ukrayna kalan motorları Rusya'ya vermeyi reddetti. Bunun sonucunda kızaktaki dördüncü ve beşinci gemilerin inşaları durdu ve altıncı gemiye de başlanamadı.
|
Kızağa Konuş |
Denize İniş |
Hizmete Giriş |
Açıklamalar |
Amiral Grigorovich |
12.2010 |
03.2014 |
03.2016 |
Görev Bölgesi: Karadeniz |
Amiral Essen |
07.2011 |
11.2014 |
05.2016 |
Görev Bölgesi: Karadeniz |
Amiral Makarov |
02.2012 |
09.2015 |
?.2017 |
Görev Bölgesi: Karadeniz |
Amiral Botakov |
07.2013 |
03.2016 |
- |
Hindistan satın aldı! |
Amiral İstomin |
11.2013 |
- |
- |
Hindistan satın aldı! |
Amiral Kornilov |
iptâl |
- |
- |
Hindistan satın aldı! |
Çizelge.1) Rusyanın kendi ihtiyaçları için inşa etmekte olduğu ilk altı Proje 11356.6M Sınıfı fırkateynin güncel durumu. [4]
Hindistanın zaten bir süredir 3-4 tane daha Talwar Sınıfı gemi tedarik etme düşüncesinde olması yukarıdaki durumla birleşince Rusya ile Hindistan arasında karşılıklı çıkarlara dayanan bir anlaşmaya varmak zor olmadı.
Ekim 2016 itibarı ile Hindistan Başbakanı ile Rusya Başkanı arasında yapılan görüşme neticesinde Hindistan, Rusyanın Yantar tersanesinde inşa halinde olan iki gemi ile malzeme paketleri hazır durumda ama motor sorunu sebebiyle inşasına henüz başlanmayan altıncı gemiyi kesin olarak almaya karar verdi. Çözülmesi gereken tek pürüz olarak Ukrayna'dan gerekli tahrik sistemlerinin tedarik edilmesi kalmıştı fakat bu hususta bir sıkıntı çıkması beklemiyordu zira Ukrayna gemi gaz türbinlerinin bir numaralı müşterisi Hindistandı.
Nihayet kısa bir süre önce Hindistan ile Ukraynanın Proje 11656.6M gemilerine yerleştirilecek tahrik sistemlerinin alımı için anlaştı. Ukrayna bu safhada Hindistana iki seçenek sundu;
- Daha önce Rusya tarafından alınan ama teslim edilmeyen üç tahrik sisteminin Hindistan tarafından satın alınması
- Veya yeni sipariş verilmesi.
Yine de şimdilik aradaki anlaşmanın hangi çözümü kapsadığı bilinmemektedir. Son aşamada Hindistan Rusya'ya dördüncü gemiyi de sipariş etti. Böylece Rusya'daki Yantar tersanesinde inşa edilmekte olan iki geminin orada tamamlanarak Hindistan'a teslim edilmesi diğer iki geminin de Rusya ve Ukrayna tarafından sağlanan malzeme paketleri ve mühendislik desteği ile Hindistan'da inşa edilmesi sonucuna ulaşıldı.

Resim.1) Krivak III Sınıfı gemiler üzerinde kullanılan tümüyle Ukrayna tasarımı ve üretimi M7 tanımlamalı COGAG1 tahrik sistemi bileşenleri. Gerek Talwar gerekse Amiral Grigorovich Sınıfı gemilerin tahrik sistemleri küçük farklar dışında bu düzene ve donanıma sahiptir.
Tahrik sistemlerine gelirsek, Hindistan Ukrayna'dan alacağı dört M7N1 sistemininden [2] ikisini Rusya'ya ikisini de ülkesine gönderecek. Hindistanın kullanmakta olduğu Talwar (Krivak III) Sınıfı gemilerde de M7H adlı eşdeğer tahrik sistemi mevcuttur.
Ve böyle Karadeniz için inşa edilmeye başlanan Proje 11356.6M Sınıfı bu altı gemiden üçü Hindistan sularına gitmiş oldu...
Hindistan Rusyadan satın aldığı ilk altı Krivak III için 2milyar $ ödemişti. Bu defa alacağı dört Krivak IV'ün ilk ikisi için 990milyon $'a anlaşıldı [6]. Bu fiyatın üzerine muhtemelen Hindistan tarafından Ukraynadan ayrıca alınacak iki adet M7 sınıfı tahrik sisteminin maliyeti de eklenecektir. Rusya bu gemileri kendisi için inşa ettiğinden ihraç sürümlerine göre daha kaliteli ve üstün nitelikli olması muhtemeldir.
Diğer taraftan bu zorlamanın katkısıyla, Rusya bu konuda ortaya çıkan gelişmelerden etkilenen donanmasının ihtiyaçlarını karşılayabilmek için milli çözüm geliştirme çalışmalarına uçak motoru üreticisi Saturn vasıtasıyla başladı. İlk Rus üretimi gemi gaz türbininin iyimser bir tahminle 2020 civarında hizmete girebileceği tahmin edilmektedir.
Tabii bu olaydan bahsedilmesinin asıl sebebi, kolayca tahmin edilebileceği gibi bizim için bir ibret vesilesi olmasından ibarettir. Günümüzde Türkiye'de ihtiyaç duyulan seviyede herhangi bir ciddi motor çalışması, savunma sanayii için en temel ihtiyaçlardan biri olmasına ve aslında gerçekten-milli çözümler üretebilecek temel yeteneklere sahip olunmasına rağmen, maalesef ortalarda gözükmüyor; sadece almanlarla, ingilizlerle vs. imzalanıp duran birtakım kısır anlaşmalar söz konusu ama bu çalışmalardan gerçek bir fayda sağlanabilmesi de imkânsız diğer taraftan kaybedeceğimiz zamanın telâfisi de olmayacak. Deniz araçları açısından zaten durum vahim, milli tank projesinde yaşananlar ise tam anlamıyla ibretlik bir numune olarak ortada.
|