2014 civarında ABD kökenli General Electric (GE) Fransız işletmesi Alstom'un Enerji/Türbin bölümünü 17milyar $ bedel ile satın aldı. GE bu alım için kendisi gibi Alstom'a tâlip olan Siemens ve Mitsubishi ile çekişmiş ve ilk teklif olan 13milyar $ Fransız hükümeti tarafından reddedilmişti.

İkinci Dünya Savaşı sonrasından çıkartılan kanunlar sebebiyle böyle bir uluslararası satışın yapılabilmesi doğrudan Fransız devletinin iznine tâbiydi. Nihayetinde o günkü hükümetin de nihâi onayı vermesiyle birlikte satış gerçekleşti. O günler için bu satış benzerlerine rastlanabilen türde bir ticâri faaliyet gibi değerlendirilmiş, dünya genelinde pek de fazla dikkât çekmemişti.

Fakat geçtiğimiz günlerde bazı emekli istihbarat bürokratlarının yaptığı açıklamalarla [1] birlikte konunun ehemmiyeti daha geniş çapta ilk kez duyulmuş oldu ve gelinen durum şöyle nitelendi: Fransa için mutlak egemenlik kaybı.

Alstom'un türbin bölümünün GE'nin malı haline gelmesiyle birlikte Fransız nükleer denizaltı sanayinin bu durumdan nasıl etkileneceğini zaman gösterecek. Fakat [Resim.1]'de bir örneği gösterilen Fransız atom denizaltılarının en önemli tahrik bileşenlerini üretmekte olan Alstom'un takip edecek yeni nesil denizaltılarda kullanılacak olan tahrik sistemlerini Fransız donanmasına (veya tabii üçüncü bir ülkeye) teslim edebilmesi ancak ABD hükümetinin izin vermesiyle mümkün olabilecek!

Resim.1) Le Triomphant sınıfı Fransız balistik füze denizaltısının kesiti.
Vasatta, 16 adet M45/TN75 çoklu nükleer başlığa sahip füzenin bulunduğu silah bölmesinin hemen gerisinde 150MW'lık K15 basınçlı-su reaktörü bulunuyor. Kıça doğru devam edildiğinde turbo-elektrik tahrik sistemi bileşenlerini barındıran bölme mevcut. Yazıya konu olan Alstom nükleer tahrik sistemi bileşenleri açısından en önemli üreticilerden biridir.[2]

Bu açıdan düşünüldüğünde mevzu çok ilginç noktalar da kayabilir. Mesela 1980'lerde Fransa dünyanın önde gelen çok eksenli sayısal tezgah üreticisi iken bazı açılardan benzer bir şekilde ve çok kısa sürede piyasadaki üstünlüğünü kaybetmişti.

2009'da imzalanan anlaşma ile Fransanın dört konvansiyonel Scorpéne ile birlikte nükleer tahrikli bir denizaltıyı da Brezilya'ya satması derinlerde çok büyük etkilere sebep olmuştu. Brezilyanın, toplamda altı adede ulaşması planlanan bu ilk atom denizaltısı (SN-Br) Atlantiğin iki yakasında da büyük tepki(!) gördü ve hem ABD hem de İngiltere yarı-resmî sayılabilecek kaynaklarla Brezilya'yı üstü kapalı tehdit etmeye başladı ve bugüne gelene kadar da 2016 darbesi dâhil Brezilyanın başına gelmeyen kalmadı. SN-Br çalışmasını bilâhare ayrıca ele almaya çalışacağız...

İşte meselenin Fransa tarafı da yukarıdaki şekilde ilerledi, belki bir nevi gözdağı veya belki de daha fazlası.