İstanbul Kayıkçılarının Lâkapları
|
Tarih -
Muhtelif Konular
|
Çarşamba, 21 Ağustos 2013 |
Yüzyıllar boyunca, çok kısa bir zaman öncesine kadar İstanbul'un en önemli nakil vasıtası kayıklardı. Şekil, biçim ve kürek sayısı itibarı ile amaca göre üretilmiş çeşitli kayık türleri mevcuttu. Bu kayıkların inşası, bakımı ve kürek ile denizde sevk edilmesi de çok önemli bir iş sahası oluşturuyordu.
Osmanlı döneminde insanlar baba adları, memleket adları ve aldığı lâkaplardan ayırt edilirdi. İstanbul'un kayıkçı esnafını oluşturan insanların da aldıkları lâkaplar mevcuttu. Hepsini saymak zor olmakla birlikte kayıkçı esnafı sayım defterinden alınmış en azından bazılarını sıralayabiliriz.
Alemdar |
Gümüşgöz |
Marangoz |
Altıkulaç |
Hacı |
Mazlum |
Arabacı |
Hâfız |
Molla |
Arap |
Hallaç |
Mutu |
Arnavud |
Hamal |
Müezzin |
Aşık |
Hamamcı |
Nakkaş |
Ayacı |
Hamlacı |
Nefer |
Ayaksız |
Helvacı |
Öküz |
Bahçivan |
İhtiyar |
Paytak |
Balıkçı |
İmam |
Pehlivan |
Basmacı |
İnce |
Poyraz |
Bayraktar |
Kabakçı |
Sağır |
Berber |
Kahveci |
Saka |
Boşnak |
Kalafatçı |
Sakallı |
Cabbar |
Kalaycı |
Salbaş |
Canbaz |
Kalender |
Sarı |
Cebeci |
Kalyoncu |
Seyrekbasan |
Cebellâk |
Kapucu |
Seyyid |
Civelek |
Karaca |
Sıvacı |
Çakır |
Katırcı |
Sukut |
Çakıroğlu |
Kel |
Taşçı |
Çalık |
Keleş |
Tatar |
Çanak |
Kemiksiz |
Tembel |
Çavdar |
Kızılbaş |
Tepegöz |
Çırak |
Kızılcık |
Terzi |
Çırpıcı |
Kibar |
Tığlı |
Çömlekçi |
Koca |
Tiryaki |
Çukur |
Kocabaş |
Topal |
Çürük |
Koç |
Topuz |
Değirmenci |
Kokonoz |
Tuğracı |
Deli |
Kömürcü |
Tulumbacı |
Derebeği |
Kör |
Uzun |
Derviş |
Köse |
Yalakçı |
Deveci |
Kulaksız |
Yamak |
Eğri |
Kuru |
Yandım |
Emir |
Kuşbaz |
Yazıcı |
Fındık |
Kuşçu |
Yorgancı |
Gazi |
Küfürcü |
Yörük |
Gedik |
Külapcı |
Yufkacı |
Gemici |
Laz |
Zengin |
Gökgöz |
Mandacı |
|
Çizelge.1) İstanbul kayıklarını sevk ve idare eden kürekçilerin aldıkları lâkaplardan bazıları.

Resim.1) Üsküdar Salacak İskelesinde beş kürekçi. 1890 civarı.
♦ Kaynaklar1. Atatürk Kitaplığı Muallim Cevdet Yazmaları, 1802 2. Resim.1) 2.Abdülhamid fotoğraf albümünden
|