Askeri Teknoloji

VA-111 Shkval, SSCB tarafından 1960 civarında geliştirilmesine başlanan ve katı yakıtlı roket motoru ile tahrik edilen dünyanın ilk süperkavitasyon silahıdır. 1973 senesinde tasarımı tamamlanarak SSCB donanması tarafından atış tecrübelerine tabii tutulmaya başlanmış ve 1977'den itibaren de kullanıma girmiştir.

VA-111 Shkval güdümsüzdür ve otopilot ile kumanda edilir, düz bir rota üzerinde yüzer ve 100m/sn civarında seyir sürâtine sahiptir. Bu torpilin, güdümsüz olması sebebiyle nükleer harp başlığına da sahip olabileceği düşünülmektedir. Silahın temel kullanım kavramlarından biri de düşman denizaltısının taarruzuna uğrandığında, saldırının geldiği yöne doğru Shkval göndererek hücûm eden denizaltıyı hızlı ve keskin bir kaçınma manevrasına zorlamak ve böylece güdüm tellerinin kopmasını sağlamaktır.

İkinci Dünya Savaşı bittikten hemen sonra ABD donanması tarafından akustik güdümlü bir torpil için mühendislik çalışmaları başlatıldı. Söylendiğine göre bu projedeki ilk faaliyetler 1942'de Harvard üniversitesindeki HUSL (Harvard Underwater Sound Laboratory | Harvard Sualtı Ses Laboratuvarı) birimine dayanmaktadır. HUSL, 2.Dünya Savaşı esnasında ABD'nin aktif-pasif torpil güdüm teknolojilerinin araştırıldığı tek merkezdi.

Savaştan hemen sonra HUSL kapatıldı, buradaki bilim adamları ve çalışmalar Pennsylvania devlet üniversitesinde ORL (Ordnance Research Laboratory | Mühimmat Araştırma Laboratuvarı) adıyla kurulan birime kaydırıldılar.

Başlıktaki mesele, konuya vakıf olmayan insanların alelade bakış açılarında sıkça dile getirilen bir soruyu oluşturur. Ama bu yöndeki bir soruya kesin olarak cevap verebilmek de pek kolay değildir. Bir denizaltının (ya da geminin, uçağın vesaire) gerçek savaş gücü ve değeri de ancak parçası olduğu donanmanın, ordunun, devletin, milletin ve hatta milleti oluşturan her bir insanın gücüyle birlikte bütün olarak değerlendirildiğinde tam anlamıyla bir kıymet ifade edebilir.

Kaldı ki en iyi denizaltının hangisi olduğu da tek başına, bir ehemmiyet arz etmez. Basit bir örnek vermek gerekirse; 2.Dünya Savaşı döneminde Alman denizaltı teknolojisi karşı tarafa göre açıkça üstün olmasına rağmen bu durum denizdeki mağlubiyetlerini önlemeye yetmemiştir.

Bununla birlikte eldeki temel teknik verilere dayanarak denizaltıların sadece mühendislik açısından karşılaştırılması ve buna bağlı olarak bir sonuca varılması keyfimize kalmıştır.

Radar frekanslarının tanımlanmaları için kullanılan muhtelif sistemler mevcuttur. İlk olarak kullanılan ve eski sistem olarak da adlandırılabilecek tanımlamalar 2.Dünya Savaşı zamanlarına dayanır.

Bu savaş sırasında ilk kullanılan arama radarlarının dalgaboyu 23cm idi. Bu frekans uzun (İngilizce; Long) kelimesinin ilk harfi üzerinden L-bandı olarak adlandırıldı. Bilâhare 10cm gibi daha kısa  dalga boylarında çalışan radarlar imâl edildiğinde de bu kez kısadan hareketle (Short) S-bandı olarak tanımlandı.

1905 senesinde 18.000 denizmili kadar yol kat eden Rus Baltık donanması, Kore ile Japonya arasındaki Tsu-shima boğazında Japon donanmasıyla çatışma girdiğinde çok ağır bir hezimete uğradı ve yok edildi.

Bu savaşta Rus gemilerine en ağır darbeyi Japon gemilerinin ağır topları indirmişti ve çatışmalar esnasında Japon gemilerinde gözlemci olarak bulunan İngilizlerin verdiği raporlar neticesinde İngiltere o zaman için oldukça yenilikçi bir yaklaşımla çok sayıda hafif ve orta top yerine az sayıda ağır top ile silahlanmış ve daha yüksek sürât için de mevcut pistonlu buhar makinaları yerine yeni geliştirilen buhar türbinleri ile tahrik edilen yeni bir gemi inşa etmeye karar verdi.

Tasarımı 1931 senesine dayanan ve 1938 civarında üretilmeye başlanan Mk 14 torpili temelde denizaltılar için üretilmiş olmakla birlikte gemiler üzerinden veya kıyıdan da kullanılmıştır. 1980'lere kadar ABD donanmasının nükleer denizaltılarında da kullanıldı. İkinci Dünya Savaşı boyunca 13.000 civarında Mk 14 torpili üretildiği söyleniyor.  İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde ABD'den alınan denizaltılar vasıtasıyla bu iki sınıf torpil pek çok ülke donanmasının yanı sıra Türk Deniz Kuvvetlerinin de kullanımına girmiş oldu.

Mk 14-1A torpili çift hızlıdır ve atış öncesinde verilen ayara göre 31 veya 46 denizmili/saat sürâtle seyir yapabilir.  Bu sürâtlerdeki menziller ise sırasıyla 8.200  ve 4.100 metre kadardır. Mk 14-1A'yı jiroskop mekanizmasıyla 90 dereceye kadar iskele veya sancağa gönderebilmek mümkündür.

Tasarım çalışmalarının 2005 senesinde, inşasının ise 2008 senesinde başladığı ve 2010'da Wuhan tersanesinde denize indirildiği söylenen, Ekim 2012'de Çin donanmasına kesin kabûlü gerçekleşen Tip 032 denizaltısının uzun zamandır hizmet vermekte olan Tip 031'in yerini almak üzere inşa edildiği Çin kaynakları tarafından belirtilmektedir. Tip 031 ise SSCB tasarımı olup 1960'larda Çin'de üretilen Proje 629 (Golf) sınıfı SSB idi ve iki adet füze kovanına sahipti.

Nato tanımlası Qing olan Tip 032 dalmış haldeki 6.628ton ağırlığı ile bugüne kadar üretilmiş en büyük konvansiyonel denizaltıdır. Daha önce bu ünvan İkinci Dünya Savaşı esnasında Japonya tarafından üretilmiş olan ve üç adet Aichi M6A1 deniz uçağı taşıyabilen I-400 sınıfı denizaltılara aitti.

Balistik kitle imha füzelerine karşı savunma yapmak son derece zordur. Bu konuda yapılan bütün çalışmalara rağmen halen çok etkili bir çözüm bulunduğunu söylemek mümkün olmadığı gibi olması da beklenmemelidir çünkü bu mesele çift taraflıdır.

Evet teknoloji gelişiyor ve böylece daha iyi algılayıcılara, daha iyi atış kontrol ve uçuş bilgisayarlarına, daha hassas ve güvenilir alt sistemlere sahip hava savunma sistemleri üretilebiliyor fakat aynı teknoloji sayesinde balistik füzeler de gelişiyor ve gelişmeye devam edecek. Diğer taraftan balistik füzelerin yeteneklerini savunma sistemlerini alt edecek şekilde iyileştirmek, bu iyileştirmelere karşı koyacak yeni bir hava savunma sistemini geliştirmekten daha kolay, hızlı ve ucuz bir yöntem olarak kabûl edilebilir.

2013 yılı için küresel denizaltı pazarının büyüklüğünün 14,4 milyar dolar olduğu ve önümüzdeki 10 yıllık dönemde büyümeye devam ederek 21,7 milyar dolara ulaşacağı tahmin edilmektedir. Bu değer içinde konvansiyonel denizaltıların (SSK) payı %26 civarında öngörülmektedir.¹

Bu veriler temel alındığında 2013-2023 arasında dünya devletlerinin konvansiyonel denizaltılar (SSK) için yaklaşık 47 milyar dolar harcayacağı tahmin edilebilir.

Dünya üzerindeki gerçek SSK üreticisi ülkeler sayılıdır. Harf sırasıyla dizilirse;